• 125 lat temu Robert Bosch założył przedsiębiorstwo
• 150. rocznica urodzin założyciela firmy Bosch
• Innowacyjność, internacjonalizacja i dywersyfikacja kluczem do sukcesu

Podwójny jubileusz w firmie Bosch

1905: Majstrzy firmy Bosch. Fot. Bosch

W 2011 roku Grupa Bosch obchodzi zarówno 125-lecie istnienia firmy, jak i 150. rocznicę urodzin jej założyciela, Roberta Boscha. 15 listopada 1886 roku Robert Bosch założył w Stuttgarcie swój „Warsztat Mechaniki Precyzyjnej i Elektrotechniki”, kładąc tym samym kamień węgielny pod powstanie znanego dziś i odnoszącego na całym świecie sukcesy przedsiębiorstwa technologiczno-usługowego. Urodzony 23 września 1861 roku, w miejscowości Albeck koło Ulm, pionier techniki jeszcze za życia doprowadził swoją firmę do sukcesu. Robert Bosch zmarł 12 marca 1942 roku w wieku 80 lat, w Stuttgarcie.

Firma Bosch ma obecnie ponad 300 spółek zależnych i regionalnych w ponad 60 krajach świata i zatrudnia ponad 280 000 pracowników. Międzynarodowa sieć spółek i partnerów handlowych w ok. 150 krajach jest gwarancją dostępności produktów i usług firmy Bosch na ważnych rynkach wzrostowych.

Solidna baza na przyszłość

1907: Dyrektorzy firmy Bosch podczas jazdy próbnej. Gustav Klein, Gottlob Honold, Ernst Ulmer i Arnold Zähringer (od lewej do prawej). Fot. Bosch

Około 3 800 zgłoszeń patentowych i ponad 3,5 mld euro inwestycji rocznie na badania i rozwój (4 mld euro w 2010 roku), pozwoli Grupie Bosch także w przyszłości kontynuować kurs innowatora i stworzy warunki dla dalszego wzrostu przedsiębiorstwa. Kierując się swoim mottem strategicznym - „Technologia bliżej nas “ - Bosch oferuje produkty i usługi w ramach trzech działów przedsiębiorstwa: Techniki Motoryzacyjnej, Techniki Przemysłowej oraz Dóbr Użytkowych i Technicznego Wyposażenia Budynków.

Bosch należy dziś do wiodących na świecie producentów systemów wtrysku paliwa do silników benzynowych i Diesla oraz systemów bezpieczeństwa pojazdów, takich jak ABS czy ESP^®. Jest ponadto jednym z najbardziej znaczących dostawców elektronarzędzi, techniki grzewczej, sprzętu AGD oraz systemów zabezpieczeń. Dział przedsiębiorstwa Bosch Technika Przemysłowa to uznany na świecie specjalista w dziedzinie technologii napędów i sterowań, np. przekładni do elektrowni wiatrowych. Do tego działu należą także działy branżowe Technika Opakowaniowa i Solar Energy.

Przełomowy produkt – zapłon elektromagnetyczny firmy Bosch dla pojazdów

Ogromny potencjał innowacyjności oraz wysoka jakość produktów Bosch do dziś pozostają kluczem do sukcesu przedsiębiorstwa. Dzięki tym dwóm cechom produktów i usług już pod koniec XIX wieku założycielowi firmy, Robertowi Boschowi, udało się zdobyć międzynarodowe rynki. Pierwszy warsztat w Stuttgarcie stał się zalążkiem błyskawicznego rozwoju firmy, także na arenie międzynarodowej. Skonstruowanie w roku 1897 niskonapięciowego zapłonu elektromagnetycznego do silników w pojazdach mechanicznych rozpoczyna długą listę innowacyjnych rozwiązań firmy Bosch. Udoskonalony zapłon w wersji wysokonapięciowej ze świecą zapłonową, wprowadzony na rynek w 1902 roku, okazał się przełomem komercyjnym i początkiem międzynarodowej kariery firmy Bosch, jako producenta części i akcesoriów samochodowych.

Innowacyjność i wysoka jakość oferowanych produktów - sposobem na osiągnięcie statusu lidera rynku

1926: Logo serwisu Bosch. Przedstawiona na ilustracji tzw. latarnia serwisu Bosch została w tym samym roku zarejestrowana jako znak handlowy. Fot. Bosch

Od samego początku Bosch brał udział w rozwoju motoryzacji i przyczynił się do tego, że w XX wieku samochody stały się środkiem masowego transportu. Paleta produktów dedykowanych samochodom była stopniowo rozszerzana. W 1913 roku wprowadzono na rynek tzw. „Światła Bosch “, czyli system oświetlenia pojazdu z własnym zasilaniem przy pomocy prądnicy i akumulatora. Potem pojawiły się kolejne innowacje, np. elektryczny rozrusznik, klakson, wycieraczki, hamulec i kierunkowskaz.

Produkty te przyczyniły się do poprawy komfortu i bezpieczeństwa użytkowania pojazdów. Powstanie pierwszych serwisów Bosch (1921), rozbudowa sieci placówek handlowych oraz przedstawicielstw zagranicznych, pomogły stworzyć kompleksową ofertę napraw dla klientów, a przy okazji bazę placówek sprzedających produkty Bosch o zasięgu międzynarodowym.

W roku 1927 Bosch wprowadził do produkcji seryjnej pompę wtryskową do Diesla dla pojazdów ciężarowych. Była to przełomowa technologia wtrysku, którą w 1936 roku zaczęto stosować także w pierwszych samochodach osobowych z silnikami Diesla. System wtrysku benzyny, który Bosch wprowadził w 1951 roku, najpierw w silniku dwusuwowym małego samochodu Gutbrod Superior, stał się kamieniem węgielnym rozwoju nowoczesnych silników benzynowych dla samochodów osobowych, które wyróżniały się wyższą mocą, mniejszym zużyciem paliwa i niższą emisją spalin. Trzy lata później na rynku zadebiutował system wtrysku benzyny dla silników czterosuwowych – po raz pierwszy zamontowano go w modelu Mercedes-Benz 300 SL ze skrzydłowymi drzwiami.

1921: Od pierwszego serwisu Bosch w Hamburgu firma rozpoczęła tworzenie sieci obsługi klientów. Zaczęły powstawać nowe serwisy Bosch. Fot. Bosch

Również w segmencie elektrycznego wyposażenia pojazdów przedsiębiorstwo stale rozbudowywało swoją ofertę. Od drugiej połowy XX wieku upowszechniły się półprzewodniki, które stały się decydującym elementem nowych systemów elektronicznych w pojazdach – od sterowników silników aż po systemy wspomagające.

Elementy elektroniczne z produkcji własnej zostały zastosowane w regulatorach prądnic Bosch, w roku 1958. Od roku 1967 Bosch podjął produkcję systemów Jetronic, pierwszych na świecie elektronicznych systemów wtrysku benzyny dostępnych w produkcji wielkoseryjnej.

Rosnące znaczenie elektroniki samochodowej było przyczyną otwarcia w 1970 roku nowej fabryki Bosch w Reutlingen niedaleko Stuttgartu, która produkowała wyłącznie półprzewodniki. Bez półprzewodników Bosch trudno byłoby sobie wyobrazić takie innowacje, jak sonda lambda do katalizatorów (1976), system przeciwblokujący ABS (1978) czy elektroniczny system kontroli trakcji ESP^® (1995). Systemy ABS i ESP^® w znaczący sposób przyczyniły się do zwiększenia bezpieczeństwa na drogach i zmniejszenia liczby ofiar śmiertelnych wypadków. Przedsiębiorstwo w dalszym ciągu stawia na przełomowe technologie i w roku 2010 otworzyło nową, najnowocześniejszą fabrykę półprzewodników w Reutlingen. Była to, jak dotąd, największa pojedyncza inwestycja w 125-letniej historii przedsiębiorstwa. Na jej budowę przeznaczono 600 mln euro.

1926: Prace nad konstrukcją reflektorów w pracowni kreślarskiej. Fot. Bosch

W przypadku samochodów i silników spalinowych nowe systemy Bosch umożliwiły obniżenie zużycia paliwa i emisji spalin. Z drugiej strony przedsiębiorstwo angażuje się w prace nad dalszą elektryfikacją napędów w pojazdach. Równoległe systemy hybrydowe – technologia umożliwiająca także jazdę z napędem czysto elektrycznym – jest już stosowana seryjnie przez niemieckich producentów pojazdów, VW i Porsche. Równocześnie trwają prace nad napędami czysto elektrycznymi. Technika Motoryzacyjna jest działem przedsiębiorstwa odnotowującym do dziś największe obroty.

Bosch, jako firma silnie przywiązana do tradycji, dba także o miłośników samochodów klasycznych. Dział Bosch Automotive Tradition oferuje asortyment ponad 50 000 części zamiennych do samochodów zabytkowych i klasycznych. Tym samym firma wnosi wkład w utrzymanie w dobrym stanie floty pojazdów historycznych.

Sukces dzięki internacjonalizacji i dywersyfikacji

1954: Reklama kinowa wycieraczek Bosch. Fot. Bosch

Ze Stuttgartu w świat – tak najkrócej można by opisać historię sukcesu Roberta Boscha. Bosch szybko zdał sobie sprawę z możliwości, jakie oferowała sprzedaż produktów na światowych rynkach i już w 1898 roku założył pierwsze przedstawicielstwo w Wielkiej Brytanii, a w 1899 spółkę handlową dla Francji i Belgii z siedzibą w Paryżu. W kolejnych latach powstały przedstawicielstwa m.in. w USA (1906), Afryce Południowej (1906), Australii i Nowej Zelandii (1907), w Chinach (1909), Brazylii (1910) oraz w Japonii (1911).

W kolejnych dziesięcioleciach Bosch wprowadził na rynek wiele innowacji, które były reakcją na szybką ekspansję sektora motoryzacyjnego, oraz przystąpił do budowy światowej organizacji badawczo-rozwojowej, produkcyjnej i handlowej.

Przeniesienie produkcji na kluczowe rynki lokalne Europy, obu Ameryk i Azji do dziś jest gwarancją konkurencyjności produktów Bosch oraz solidną bazą dla dalszych sukcesów przedsiębiorstwa.

Ok. 1955: Plakat reklamujący termy marki Junkers. Po przejęciu zakładów urządzeń gazowych od firmy Junkers w 1932 roku Bosch zadebiutował w nowym segmencie rynku. Fot. Bosch

Również w innych obszarach działalności firmie Bosch udało się, dzięki przełomowym produktom i usługom, zdobyć pozycję lidera rynku. Z uwagi na europejski kryzys, jaki dotknął przemysł motoryzacyjny w Europie w roku 1926, już pod koniec lat dwudziestych, przystąpiono do rozszerzania działalności i wychodzenia poza branżę motoryzacyjną. Celem było stworzenie szerszej bazy, co pozwoliłoby zmniejszyć wrażliwość na wahania koniunktury.

Tę sprawdzoną procedurę Bosch stosuje także dzisiaj, dopasowując ją do obecnych wymagań. Franz Fehrenbach, Prezes Zarządu spółki Bosch, realizuje strategię celowej dywersyfikacji poprzez akwizycje spółek, które pasują do profilu kompetencji źródłowych przedsiębiorstwa. W ostatnich latach Bosch rozszerzył swoją działalność w branży systemów wykorzystujących energie odnawialne.

Strategia ta okazała się słuszna w czasach kryzysowych, ostatnio w latach 2008/2009 naznaczonych globalnym kryzysem finansowym i gospodarczym. Po raz pierwszy Bosch zaczął dywersyfikować swoją działalność w roku 1928 poprzez wejście na rynek elektronarzędzi przenośnych – pierwszym produktem Bosch w tej branży była maszynka do strzyżenia włosów o nazwie Forfex. Po niej pojawiły się kolejne elektronarzędzia: młot udarowo-obrotowy Bosch, w roku 1932, oraz elektronarzędzia dla użytkowników indywidualnych w latach pięćdziesiątych. Dziś Bosch jest wiodącym na świecie producentem elektronarzędzi przeznaczonych zarówno dla użytkowników indywidualnych, jak i dla profesjonalistów pracujących w rzemiośle i przemyśle (m.in. oferuje urządzenia akumulatorowe z technologią litowo-jonową). Efektem dywersyfikacji i zarządzania portfolio było, w niektórych przypadkach, także pożegnanie z określonymi branżami czy grupami produktów.

Technologia bliżej nas – we wszystkich obszarach działalności

1961: Szpital im. Roberta Boscha w Stuttgarcie. Robert Bosch ufundował szpital w 1936 roku z okazji swoich 75. Urodzin oraz 50. Rocznicy istnienia firmy. Fot. Bosch

Firmie Bosch udało się zapewnić sukces wielu produktom, także w branży sprzętu gospodarstwa domowego. W 1933 roku pojawiła się na rynku pierwsza lodówka Bosch, a w latach pięćdziesiątych robot kuchenny, pralka i zmywarka. Znajdująca się aktualnie w ofercie zmywarka Zeolith®, w której zastosowano nową metodę odzysku energii, zdobyła w 2010 roku nagrodę Innowacja dla Klimatu i Środowiska, przyznawaną przez federalne ministerstwo ochrony środowiska oraz Federalny Związek Przemysłu Niemieckiego (BDI). Urządzenie stało się symbolem wysokiego standardu rozwoju produktów spółki BSH Bosch und Siemens Hausgeräte GmbH.

Poprzez akwizycje lub nabycie udziałów, jak w przypadku BSH, paleta produktów była i jest konsekwentnie rozszerzana – przy czym zawsze brana jest pod uwagę innowacyjność obszaru działalności, który ma zostać włączony do organizacji Bosch. Jednym z wielu przykładów takiej strategii działania jest przejęcie branży urządzeń gazowych od przemysłowca Hugona Junkersa w roku 1932.

Bosch zadebiutował wówczas w branży podgrzewaczy wody dla prywatnych gospodarstw domowych i z biegiem lat konsekwentnie rozwijał tę branżę. Obecnie dział Techniki Grzewczej należy do działów odnoszących największe sukcesy w Grupie Bosch i oferuje kompletne portfolio produktów: od gazowych i olejowych kotłów grzewczych, poprzez termy do podgrzewania wody, pompy ciepła i systemy solarne aż do bloków elektrociepłowniczych. Od 2002 roku dział przedsiębiorstwa Dobra Użytkowe i Techniczne Wyposażenie Budynków odnosi sukcesy także, jako światowy producent systemów zabezpieczeń oraz systemów komunikacyjnych.

1970: Pracownik na stanowisku pomiarowym elektroniki sterującej do samochodu elektrycznego, w zakładzie w Schwieberdingen. Wiedza wystarczała już wówczas do zbudowania prototypowego pojazdu, brakowało jednak zasobnika energii o odpowiedniej pojemności. Fot. Bosch

1978: Produkcja półprzewodników do elektronicznego systemu wtrysku benzyny Jetronic. Na zdjęciu przygotowanie płytki sterownika. Fot. Bosch

Robert Bosch, zdjęcie z 1886 roku. Fot. Bosch

Już w roku 1902 Robert Bosch zaczął stosować urządzenia własnego pomysłu przy produkcji części do aparatów zapłonowych, ponieważ nie odpowiadała mu jakość maszyn oferowanych na rynku. W oparciu o tę inicjatywę, w roku 1932 powstał segment produktów o nazwie Budowa Maszyn Specjalistycznych, który w 1974 roku przekształcił się w dział branżowy Wyposażenia dla Przemysłu. Dział ten po raz pierwszy zaoferował wówczas maszyny produkcyjne klientom z zewnątrz.

To właśnie w tym dziale powstał pierwszy na świecie robot z ruchomym ramieniem, który został wprowadzony na rynek w 1984 roku. W roku 2001 Technikę Automatyzacji przeniesiono do spółki Bosch Rexroth AG i dziś, jako dział branżowy Drive and Control Technology stanowi on część działu przedsiębiorstwa Technika Przemysłowa. Bosch Rexroth oferuje szeroką gamę usług: od nowoczesnej techniki scenicznej, np. dla opery w Oslo i sceny ze słynnym okiem Toski na wodach Jeziora Bodeńskiego w Bregenz, aż po przekładnie do elektrowni wiatrowych. Spółka zajmuje się ponadto produkcją innowacyjnych napędów i sterowań.

Przejęcie producenta fotowoltaiki, spółki Ersol, w 2008 roku, umożliwiło Boschowi wejście na rynek technologii solarnych. Kolejne zakupy poczynione w tym segmencie pozwoliły dodatkowo rozszerzyć spektrum usług w tej ważnej branży. Obecnie Bosch projektuje, produkuje i sprzedaje pełną paletę produktów fotowoltaicznych na bazie krzemu, a także oferuje wykonawstwo kompletnych instalacji fotowoltaicznych. Bosch zajmuje się także rozwijaniem innowacyjnych maszyn opakowaniowych dla znanych producentów żywności oraz dla przemysłu farmaceutycznego, odnosząc przy tym znaczne sukcesy, szczególnie na rynku azjatyckim.

Wykorzystanie szans

Działalność firmy Bosch na arenie międzynarodowej, szczególnie w obszarach, które mają przed sobą perspektywy rozwoju, pozwala zabezpieczyć konkurencyjność przedsiębiorstwa także w przyszłości. Światowe trendy, jak np. zmiany klimatyczne, zmiany demograficzne, proekologiczna mobilność czy wreszcie internetowa integracja produktów i usług zyskują dalej na znaczeniu. Odpowiedzią firmy Bosch na wyzwania ekonomiczne i ekologiczne, jakie się z tym wiążą, jest innowacyjność i obecność na światowych rynkach.

Przedsiębiorstwo koncentruje się na rozwijaniu zielonych technologii i wykorzystuje szanse zrównoważonego rozwoju, np. na polu elektryfikacji pojazdów, oraz w segmencie pomp ciepła dla nowo budowanych obiektów, czy wreszcie energii odnawialnych, jak energia słoneczna i wiatrowa.

Wiarygodność, ekonomiczność i niezawodność – wartości, którymi kierował się założyciel przedsiębiorstwa, Robert Bosch – wciąż są kluczowymi elementami polityki biznesowej zorientowanej na przyszłość. Postępując w zgodzie z ideałami Roberta Boscha, przedsiębiorstwo bierze na siebie odpowiedzialność społeczną i ekologiczną. W roku 2009 Franz Fehrenbach otrzymał wyróżnienie za zarządzanie w sposób świadomy ekologicznie. Niemiecki Automobilklub, ADAC, przyznał mu wyróżnienie „Gelber Engel“ [Żółty Anioł] dla „Osobowości 2009“ za innowacyjność, która jest naznaczona odpowiedzialnością ekologiczną. Od Federalnej Grupy Roboczej na rzecz Ekologicznego Zarządzania Fehrenbach otrzymał, w tym samym roku, nagrodę B.A.U.M. oraz odebrał w imieniu przedsiębiorstwa nagrodę Muzeum Żydowskiego w Berlinie za Pojednanie i Tolerancję.